Rady logopedy na wakacje dla dzieci z mutyzmem wybiórczym (MW) i wadą wymowy.

Niektóre dzieci z mutyzmem wybiórczym (MW) mają również problemy z wymową, z badań wynika, że współistnienie tych zaburzeń dotyczy od 30 % do 50% dzieci z MW. Kto w takiej sytuacji powinien pracować z dzieckiem, logopeda, czy psycholog? Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie, gdyż każde dziecko z MW jest inne i potrzebuje specjalnych oddziaływań terapeutycznych, podobnie jak każdy logopeda, czy psycholog ma inne doświadczenia w zakresie terapii MW. Na pewno w przypadku współwystępowania MW i wady wymowy, będzie potrzebny dziecku logopeda.

Logopedzi to specjaliści, którzy pracują nie tylko nad poprawnym wypowiadaniem głosek, słów, zdań, ale również nad stworzeniem zrównoważonej atmosfery, niezbędnej do przyswajania nowych umiejętności komunikacyjnych. Zatem mówienie jest procesem angażującym nie tylko narządy mowy, ale również mózg, który w stanie komfortu psychicznego nie będzie blokował kory mózgu, jak to się dzieje u dzieci z wysokim poziomem lęku. Dlatego też logopedzi pracujący z dziećmi z mutyzmem wybiórczym mają wszystkie umiejętności do nawiązania z nimi życzliwego kontaktu werbalnego i nawiązanie z nimi kontekstu zadaniowego. Bardzo często logopedzi osiągają w pracy z dzieckiem z MW bardzo dobre efekty swojej pracy. Dziecko pracuje jednocześnie nad wadą wymowy i nad rozszerzaniem grona rozmówców w przedszkolu/szkole (sliding in).

Przykładowo w Wielkiej Brytanii nawet diagnoza mutyzmu wybiórczego leży również w gestii logopedów (oprócz psychiatrów, psychologów i pediatrów). W Polsce oficjalną diagnozę MW stawia wyłącznie lekarz psychiatra.

Wakacje są wspaniałym czasem, który rodzice dziecka z MW i wadą wymowy mogą wykorzystać nie tylko na ćwiczenia logopedyczne i doskonalenie poprawnej wymowy, ale również na trening umiejętności społecznych realizowany w terenie z rodzicem lub w jego asyście.

Poniżej podpowiadam w jaki sposób można te dwa obszary trenować jednocześnie.  

Działania dziecka w zakresie samodzielności	Zabawy logopedyczne
Samodzielnie kupić balonika, bańki, gwizdek.	Nadmuchiwać balonika, robić bańki, gwizdać (ćwiczenia oddechowe).
Samodzielnie nalewać sok lub wodę do szklanki.	Pić ze szklanki przez słomkę.
Kupić lody, lizaka, batonika- najpierw z pomocą rodzica, rodzeństwa, a następnie samodzielnie, tylko z asystą lub bez asysty rodzica.	Lizać lody, lizaka,  oblizywać usta. Myć zęby i język szczoteczką.
Bawić się w mima, pantomimę – rób to co ja.	Oglądać w lustrze różne minki. (gimnastyka buzi i języka).
Chodzić na spacery na plażę, do lasu, parku, na łąkę. Chodzić boso.	Wsłuchiwać się w odgłosy natury. Bawić się w piasku, wąchać kwiaty, trawy, dotykać gałązek drzew iglastych. Nazywać kolory natury. Zbierać skarby: kamyczki, szyszki, muszelki, kwiatki, trawki.
Dostrzegać zwierzęta (owady, ptaki, pieski, kotki), nazywać je.	Naśladować odgłosy zwierząt, różnicować je, rysować, malować je.
Spotykać się z rówieśnikami na placu zabaw, na Skype, spotykać się z rodziną.	Wspólnie z kolegą, kuzynem bawić się  w piaskownicy. Witać, żegnać, wysyłać całusy, pozdrowienia znad morza, z gór.
W pochmurne dni: rysować, malować, czytać bajki, bawić się w sklep, szkołę, lekarza, zrobić sobie na niby biwak domowy.	Usprawniać rączki, rozbudzać wyobraźnię, ćwiczyć w domu różne sytuacje społeczne.
W nocy wysypiać się do woli.	W dzień mówić,  bawić się, biegać, hasać.

 Opracowała: mgr Maria Bystrzanowska – logopeda, specjalista wczesnego wspomagania rozwoju.